کاهش صادرات کالاهای با ارزش افزوده بالا

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از کنفدراسیون صادرات ایران، محمد لاهوتی در تحلیل آمار تجارت خارجی ایران در ۵ ماهه ابتدای سال جاری که از سوی گمرک منتشر شده است، گفت: آمار تجارت خارجی ۵ ماهه کشور، طبق روال گذشته اعلام شد که بر اساس آن، مجموع تجارت خارجی کشور به ۳۶ میلیارد و ۶۳۵ میلیون دلار رسید که حجم آن نسبت به ۵ ماهه سال قبل، ۵.۳۴ درصد بزرگتر شده است؛ ولی نسبت به ۴ ماهه امسال که رشد ۶ درصدی را تجربه کرد، کاهش را نشان می‌دهد.

رئیس کنفدراسیون صادرات ایران با بیان اینکه مجموع صادرات کشور، ۱۷ میلیارد و ۱۹۳ میلیون دلار بوده، افزود: این حجم حدود ۵ درصد کاهش داشته است؛ در حالیکه این رقم در ۴ ماهه قبل، ۹.۵ درصد بوده است و روند کاهشی تقریبا متوقف شده است؛ بنابراین بعید نیست و انتظار می رود که در شش ماهه اول سال ۹۶ بتوانیم حداقل نسبت به سال قبل، صادرات برابری داشته باشیم.

وی تصریح کرد: بر اساس آمارهای صادراتی، افزایش صادرات در بخش پتروشیمی را شاهد هستیم که در چهار ماهه، ۳ درصد منفی بوده است ولی الان ۲۰ درصد رشد مثبت را تجربه می‌کند؛ در حالیکه کماکان میعانات گازی ۵ درصد نسبت به مدت مشابه، کاهش منفی را تجربه می‌کند.

به گفته لاهوتی، بیشترین رشد منفی صادرات در ۵ ماهه ابتدای امسال، در بخش سایر کالاها رخ داده است که متاسفانه این کاهش، دقیقا در مورد سایر کالاهایی رخ داده که مورد توجه اقتصاد مقاومتی بوده و ارزش افزوده و تولید بیشتر را سبب شده و ایجاد اشتغال کرده است و البته کمتر کالاهای خام را شامل می شود.

وی اظهار داشت: متاسفانه بیشترین رشد منفی را در بخش سایر کالاها با ۹.۳۰ درصد شاهد هستیم که اگرچه در مدت مشابه ۴ ماهه، حدود ۱۵ درصد رشد منفی به ثبت رسانده بود، اما اکنون این رقم به ۹.۳ درصد رسیده که از این جهت، کاهش میزان افت صادرات این کالاها، نقطه مثبت آمارها به شمار می‌رود.

عضو شورای گفتگوی دولت و بخش خصوصی خاطرنشان کرد: به هرحال کاهش در این بخش به عقیده من سیگنال و آلارم خطری را به سمت دولت نشان می دهد که در بخشی که ایجاد اشتغال داشته و ارزآوری و ارزش افزوده بیشتری را برای کشور رقم زده است؛ رشد کماکان عدد بزرگی است که باید متوجه آن بود.

وی، میانگین قیمتی هر تن کالای صادراتی، ۳۵۸ دلار اعلام کرد و گفت: ۱۹ میلیارد و ۴۴۲ میلیون دلار واردات در ۵ ماهه صورت گرفته که ۱۶.۴۹ درصد نسبت به ۵ ماه مشابه سال قبل، رشد را نشان می‌دهد؛ در حالیکه این رقم نسبت به ۴ ماهه ابتدای امسال، ۸ درصد کاهش داشته است. این هم برای کسانی که معتقدند کاهش واردات باید در سیاستگذاری‌ها پیگیری شود، سیگنال مثبتی است.

لاهوتی افزایش واردات را مربوط به خودرو، قطعات منفصله و کالاهای سرمایه ای دانست و اظهار داشت: سهم خودرو و قطعات منفصله، کمتر از یک میلیارد دلار بوده که ۵ درصد از کل واردات را تشکیل می‌دهد؛ در حالی که در خبرها خیلی به این مساله پرداخته شده و به این موضوع توجه ویژه شده است؛ به نحوی که کار تا جایی پیش رفته که ثبت سفارش واردات خودرو بسته شده و البته به نظر هم می رسد که یکی از دلایل بسته شدن ثبت سفارش واردات خودرو، همین موضوع بوده است.

وی اظهار داشت: متوسط قیمت هر تن کالای وارداتی ۱۳۶۷ دلار  بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، ۸.۸۴ درصد افزایش را نشان می دهد؛ ضمن اینکه عمده اقلام وارداتی کشور را برنج، ذرت دامی، خودرو و قطعات منفصله تشکیل می دهند که بیشترین حجم را به خود اختصاص داده است.

رئیس کنفدراسیون صادرات ایران، بازارهای صادراتی کشور را چین با ده درصد رشد، عراق با ۴ درصد رشد، کره جنوبی با ۸ درصد رشد و امارات متحده عربی با ۱۴.۵۴- درصد تشکیل داده است که این ترکیب، تنوع بازار را نشان می دهد؛ به نحوی که کره به سمت شریک اول تجاری ما در حال حرکت است و از رده پنجم در ۵ ماهه ابتدای سال گذشته، اکنون به رده سوم رسیده است.

وی افزود: در حقیقت کره جنوبی، هند و ترکیه را پشت سر گذاشته است؛ لذا این یکی از نکات مثبتی است که تجارت ایران در حال حرکت به سمت تجارت بهتر است؛ البته عراق بازار مهمی برای ایران به شمار می‌رود که رشد داشته است؛ در حالیکه امارات رشد منفی را تجربه می کند که با توجه به اینکه کشور واسط به شمار می‌رود و کمتر خریدار اصلی و فروشنده اصلی کالا به ایران است، به نظر می رسد که ترکیب صادراتی نشانگر تجارت مستقیم ایران در دوران پسابرجام است.

لاهوتی گفت: در حوزه واردات نیز همچنان چین، امارات، کره جنوبی، هند و ترکیه شرکای اول ما به شمار می‌روند که البته در این حوزه، امارات در رده سوم قرار گرفته است.

رئیس کنفدراسیون صادرات ایران خاطرنشان کرد: تراز تجاری ۵ ماهه کشور، ۲ میلیارد و ۲۴۹ میلیون دلار منفی به نفع واردات است که این تراز منفی همواره به غیر از دوره محدودی در سال گذشته، بر تجارت خارجی ما حاکم بوده است؛ البته دلیل اصلی آن، پایین بودن سطح واردات و صادرات در مقیاس جهانی است و تا زمانی که نتوانیم میزان تجارت را در واردات و صادرات افزایش داده و خود را به سهم ۱.۲ درصدی در تجارت جهانی برسانیم، این تراز منفی می تواند باقی بماند.

لاهوتی ادامه داد: حمایت از تولید صادرات محور و نقشه راه اقتصاد مقاومتی، باید ملاک عمل برای حمایت از واحدهای ظرفیت دار و مزیت دار صادراتی باشد و حمایت نیز به سمت کالای تولیدی صادرات محور و با نگاه درون‌زا و برون نگر هدایت شود تا بتوانیم از این شرایط خارج شویم، در غیر این صورت روند همینطور خواهد بود و تجارت بزرگتر نخواهد شد.

وی افزود: با توجه به وضعیت شش ماهه اول امسال که ۵ ماه آن تاکنون پشت سر گذاشته شده و آمارهای مرتبط با آن نیز منتشر شده است، به نظر می رسد که رسیدن به هدفگذاری سال ۹۶، همچون سال ۹۵ دور از دسترس است.